ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Nedir ve Faydaları nelerdir?
ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sisteminin amacı; kuruluştaki uygulamaların çevre ile uyumluluğunun sağlanmasının yanı sıra ürün kullanımında da tasarruf sağlayarak verimlilik arttırmaktır. Böylelikle, kuruluşların çevre ile etkileşimleri kontrol altında tutulacak ve elde edilecek başarıların sürekliliği sağlanarak müşteri ihtiyaç ve beklentileri eksiksiz karşılanacaktır.
ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi’ nin kuruluşunuzda sağlayacağı faydalardan bazıları;
• Enerji ve kaynak tüketimini kontrol altında tutarak kaynakların etkin kullanılmasını sağlayarak ekonomik kazanç sağlamak,
•Firma itibarının ve pazar payının arttırmak,
•Maliyet kontrolü sayesinde masrafları azaltmak ve verimliliği arttırmak,
•Enerji tasarrufu sağlamak,
•Acil durumlara (deprem, yangın, sel, vb.) ve kazalara karşı hazırlıklı bulunarak mesuliyetle sonuçlanan kaza vb. olayları azaltmak,
•İzin ve yetki belgelerinin alınmasını kolaylaştırmak,
•Geri kazanım sayesinde ekonomik kazanç sağlamak,
•Toplumsal sorumluluğu yerine getirmek,
•Ulusal ve uluslar arası mevzuatlara uyumu arttırmak,
•Ulusal ve uluslar arası rekabette avantaj sağlamak,
•Kamu ihalelerinde rekabet avantajı sağlamaktır.
ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Danışmanlığı kapsamında kuruluşunuzda uygulanacak faaliyetler;
1.Mevcut Durum Analizi
Bu aşamada kuruluş yöneticileri ve çalışanlarıyla karşılıklı görüşme yapılacaktır. Kuruluşun bütün personelini kapsayan Görev Tanımları’ nın hazırlanmasına imkân verecek personelin nitelikleri ile tespit edilen göreve uygunluk dereceleri araştırılıp kalite ile ilgili olanları da kapsayan görev, yetki ve sorumluluklar belirlenecektir. Bu çalışma esnasında ilgili tüm tarafların görüşleri alınacaktır.
2.Organizasyonun Yeniden Yapılanması
Bu aşamada kuruluş Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Genel Müdür ve diğer üst düzey yöneticilerle toplantılar yapılacak, kuruluş için en uygun olan Organizasyon Şeması hazırlanacaktır.
3.Çevre İle İlgili Görev, Yetki ve Sorumlulukların Belirlenmesi
Bu aşamada Organizasyon Şeması’ nda belirlenen kuruluş üst yönetiminden al birim çalışanlarına kadar bütün personeli kapsayan Görev Tanımları hazırlanacaktır. Personelin nitelikleri ile tespit edilen göreve uygunluk dereceleri araştırılıp kalite ve çevre yönetim sistemi ile ilgili olanları da kapsayan nitelikleri, görev, yetki ve sorumlulukları, vekâlet sistemleri gibi değerler belirlenecektir. Bu çalışma esnasında ilgili tüm tarafların görüşleri alınacaktır.
4.Kuruluş Çevre Politikasının ve Çevre Hedeflerinin Tespiti, Yayınlanması ve Duyurulması
Çalışanların da görüşleri alınarak üst yönetim ile beraber kuruluşa ait ÇEVRE POLİTİKASI ve ÇEVRE HEDEFLERİ belirlenecektir. Hedeflerin mümkün olduğunca kuruluşun tamamını kapsaması ve birimlere yönelik olması sağlanacaktır. Çevre Politikası ve Çevre Hedefleri kuruluş birimlerinde yayınlanacak, duyuru ve eğitimlerle anlaşılması sağlanacak, iç tetkiklerle de uygulanırlığı ve sürekliliği tespit edilecektir.
5.Prosedür ve Talimatların Belirlenmesi ve Hazırlanması
Kuruluşta yayınlanacak olan çevre ile ilgili prosedürler ve bu prosedürlerin sorumluları belirlenecek ve prosedür oluşturma için gerekli dokümantasyon eğitimi verilecektir. Prosedür sorumluları tarafından hazırlanan taslaklar kontrol edilerek onaylatılarak kuruluşun ilgili birimlerine dağıtılacaktır. Prosedürlere bağlı talimatlar belirlenecek ve görev dağılımı sonrası taslaklar kontrol edilip onaylatılarak yine kuruluşun ilgili birimlerine dağıtılacaktır. Çevre ile ilgili prosedür ve talimatların yayınlanarak yürürlüğe konmasından sonra takibi yapılarak gerekli değişiklikler gerçekleştirilecektir.
6.Çevre Yönetim Sistemi’ nin Kurulması
Bu aşamada, kuruluşa ait; çevre boyutlarının tespit edilmesi, çevre için acil eylem planlarının belirlenerek hazırlanması, çevre verilerinin toplanması, analizi ve yorumlanması, tehlike ve risk potansiyelinin belirlenmesi ve çevre ile ilgili gerekli tedbirlerin alınması gerçekleştirilecektir.
7.Çevre El Kitabı’ nın Hazırlanması
Dokümante edilen prosedürlere göre kuruluşa ait bir Çevre El Kitabı hazırlanarak uygulamaya konulacaktır.
8.Destek Dokümanların Hazırlanması
Çevre El Kitabı, Prosedür ve Talimatlar’ a destek olacak çizelge, form, tablo, şema, vs. gibi dokümanlar birim sorumluları ile birlikte hazırlanacaktır.
9.Çevre İle İlgili Yasal Gerekliliklerin Tespiti ve Yerine Getirilmesi
Kuruluşun yerine getirmesi gereken açma ruhsatı, ÇED Raporu, zorunlu kontroller, periyodik bakım ve kontrol raporları, vb. gözden geçirilerek uygulanması sağlanacaktır.
10.Çevre İle İlgili Diğer Faaliyetlerin Takibi
•Organizasyon ile ilgili çevre boyutları, çevre etki ve çevre risklerinin belirlenmesi ve kontrolü için alınacak tedbirler,
•Çevre politika, amaç ve hedeflerinin başarılması, çevre yasalarına uyumun gözden geçirilmesi,
•Kuruluşun gelecekteki çevre sorumluluklarına yaklaşımına rehber olacak temel prensiplerin tanımlanması,
•Fayda ve maliyetin dengelenmesi göz önünde bulundurularak kısa, orta ve uzun vadeli çevre başarı hedeflerinin belirlenmesi,
•Hedeflerin başarısı için kaynakların ve kullanım sorumluluklarının belirlenmesi,
•Tüm çalışanların kuruluşun çevre üzerindeki olumsuz etkisini azaltıcı ya da ortadan kaldırıcı yönde davranmasını güvence altına almak için görev, yetki ve sorumlulukların belirlenmesi ve dokümante edilmesi,
•Organizasyonda bu gereklilerin bildirilmesi ve çalışanların sorumluluklarını etkin olarak yerine getirmesi için eğitimi,
•Kuruluşun durumuna uygun bir çevre programının hazırlanması,
•Çevresel etki ölçme ve izleme planının oluşturulması gerçekleştirilecektir.
11.Çevre İle İlgili Kayıtların Tutulması
Kuruluşta yer alan birimlerde tutulan kayıtlar ve veriler toplanarak analiz edilecek, düzeltici ve önleyici faaliyet amacıyla kullanılacaktır.
12.Hizmet Teklifi’ nde Belirlenen Eğitim Programında Yer Alan Eğitimlerin Verilmesi
Hizmet Teklifi’ den kuruluş yöneticileri ile belirlenen eğitim programında yer alan eğitimler kuruluşun tüm çalışanlarını kapsayacak şekilde planlanmış olup, kuruluş yerinde ve kuruluşa özel olarak verilecektir.
13.Ölçme, Analiz ve İyileştirme
Kuruluş içinde kurularak uygulamaya geçilen çevre sisteminden toplanan veriler analiz edilerek, verimlilik artışı ve sürekli iyileştirme amaçlı olarak kullanılacaktır. Müşteri ve çalışan memnuniyeti anketleri yapılacak, sonuçları analiz edilecek ve yeni hedefler konarak iyileştirilmeleri sağlanacaktır.
14.İç Denetim ve Takip Denetimlerinin Gerçekleştirilmesi
Kuruluşun tüm birimleri iç denetim usullerine göre tetkik edilecek ve eksiklikler tespit edildikten sonra takip tetkikleri ile bunların giderilip giderilmediği kontrol edilecektir.
15.Düzeltici ve Önleyici Faaliyetlerin Gerçekleştirilmesi
İç denetim ve takip denetimleri sonucunda ve / veya genel faaliyetler esnasında karşılaşılan olumsuz durumları giderecek düzeltici ve önleyici faaliyetler tespit edilerek sisteme işlerlik kazandırması sağlanacaktır.
16.Yönetimin Gözden Geçirmesi
Kuruluş içi sisteme ait gerekliliklerin gözden geçirilmesi için düzenlenecek toplantıda sisteme ait varsa tespit edilen eksikliklerin giderilmesi hususunda düzeltici faaliyet başlatılması ve takibi sağlanacaktır.
17.Belgelendirme Kuruluşuna Müracaat
Kuruluş yönetimi ile beraber belirlenen TÜRKAK’ tan onaylı akredite belgelendirme kuruluşuna müracaat edilecektir.
18.Denetleme
Akredite belgelendirme kuruluşu yetkililerince yapılacak denetim ile kuruluşun belge alması gerçekleşecektir.